Uczeń zdolny

W Polsce nie funkcjonuje jedna, obligatoryjna definicja ucznia zdolnego.” W potocznym rozumieniu uczeń zdolny to ten, który osiąga lub może osiągać dużo lepsze wyniki w nauce w porównaniu z rówieśnikami, którego wyniki w nauce i zachowanie wykraczają, w pozytywnym sensie, poza poziom reprezentowany przez rówieśników ” [1]. 

Problematyka zdolności stanowi przedmiot zainteresowań wielu dyscyplin naukowych, głównie pedagogiki i psychologii.

Przygotowana bibliografia to spis literatury z lat 2010-2020. Opracowana została wyłącznie na podstawie zbiorów Miejskiej i Gminnej Bibliotece Publicznej im. Józefa Elsnera w Grodkowie, zawiera 44 opisy.  

Książki:

1. Czas wolny... od nudy : zrównoważony rozwój uczniów zdolnych w ramach zajęć pozalekcyjnych / Tomasz Knopik. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014.  M 043040
2. Dydaktyka specjalna : od systematyki do projektowania dydaktyk specjalistycznych / redakcja naukowa Joanna Głodkowska. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017. M 043154
3. Dydaktyka szkolna dla kandydatów na nauczycieli / Franciszek Bereźnicki. Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2015. M 043001
4. Edukacja małego dziecka. T. 9, Szkoła - przemiany instytucji i jej funkcje / praca zbiorowa pod red. Ewy Ogrodzkiej - Mazur, Urszuli Szuścik, Anny Gajdzicy. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2014. M 042665/IX
5. Edukacja małego dziecka : praca zbiorowa. T. 16, Pedagogika zmiany w edukacji dziecka : teoria - badania - praktyka w działaniach międzyedukacyjnych / pod redakcją Ewy Ogrodzkiej-Mazur, Urszuli Szuścik, Beaty Oelszlaeger-Kosturek. Kraków : Impuls, 2020. M 042665/XVI
6. Jak pomagać uczniom rozwijać uzdolnienia informatyczne? / Hanna Stachera, Anna Kijo, Justyna Wilińska. Wyd. 2. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014. M 043037
7. Jak pracować z uczniem zdolnym? : poradnik nauczyciela matematyki : praca zbiorowa / pod red. Małgorzaty Mikołajczyk ; [aut. Jacek Dymel et al. ; Ośrodek Rozwoju Edukacji]. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2012. M 042882,        M 042883
8. Jak pracować z uczniem zdolnym? : poradnik dla nauczycieli historii / Małgorzata Machałek ; współpr. Jarosław Usowicz. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. M 042872, M042873
9. Model pracy z uczniem zdolnym w gimnazjum. [2] / [Teresa Dąbrowska et al.]. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. M 043030/II, M 043030/II
10. Model pracy z uczniem zdolnym w szkole podstawowej : jak praktycznie i systemowo zorganizować edukację uczniów zdolnych na poziomie szkoły podstawowej?. [1 ] / Iwona Fechner - Sędzicka. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. M 043029/ I, M 043030/I
11. Model pracy z uczniem zdolnym w szkole ponadgimnazjalnej. [3] / Kinga Gałązka, Ewa Antonina Muzioł. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014. M 043029/III, M 043030/III
12. Pedagogika specjalna : od tradycji do współczesności / Iwona Chrzanowska. Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2015. M 043095
13. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu i szkole : zasady organizacji, przykłady praktycznych rozwiązań, pytania i odpowiedzi, narzędzia / [Marzena Czarnocka]. Warszawa : Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, 2016. M 043130
14. Praca z uczniem zdolnym i słabym na matematyce /Katarzyna Makowska. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, cop. 2010. M 042771
15. Praca z uczniem zdolnym na lekcjach języka polskiego i zajęciach pozalekcyjnych / Teresa Kosyra - Cieślak. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. M 042876, M 042877
16. Praca z uczniem zdolnym na zajęciach lekcyjnych z wiedzy o społeczeństwie : poradnik dla nauczycieli / Lidia Pasich, Jolanta Gwóźdź. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2013. M 042874, M 042875
17. Praca z uczniem zdolnym na zajęciach z przedmiotów artystycznych : poradnik dla nauczycieli / Celina Zbrzeźna, Anita Przybyszewska-Pietrasiak, Grażyna Ratajczak-Nadolska. Wyd. 2. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014. M 043038
18. Praca z uczniem uzdolnionym geograficznie : poradnik dla nauczycieli / Elżbieta Szkurłat, Arkadiusz Glowacz, Maria Adamczewska, Barbara Dzięcioł-Kurczoba ; współprac. Daniela Maj. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014. M 043039
19. Rola pedagoga szkolnego w szkolnym systemie pomocy psychologiczno -pedagogicznej / Teresa Lewandowska -Kidoń, Barbara Kalinowska-Witek. Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2016. M 043497
20. Rozpoznać, wspierać, rozwijać : poradnia psychologiczno-pedagogiczna i szkoła a uczeń zdolny / Marzenna Czarnocka, Maria Foryś, Kinga Truś. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014. M 043041
21. Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia w praktyce życia szkolnego / red. Barbara Wolny, Małgorzata Lis. Łódź : Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej, 2018. M 043391
22. Szkoła w sytuacji trudnej : zdążyć z pomocą / redakcja naukowa Beata Szurowska. Wydanie pierwsze. Warszawa : "Difin", 2020. M 043407
23. Udzielanie i dokumentowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole i przedszkolu / Marzenna Czarnocka. Warszawa : Wiedza i Praktyka, 2020. M 043498
24. Wychowanie fizyczne - praca z uczniem zdolnym / Michał Bronikowski, Adam Kantanista, Agata Glapa ; [Ośrodek Rozwoju Edukacji]. Wyd. 2. Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji, 2014. M 043035, M 043036
25. Zdolny uczeń : metody planowania samodzielnej nauki : poczucie własnej skuteczności ucznia / B. J. Zimmerman, S. Bonner, R. Kovach ; przekł. Magdalena Polaszewska - Nicke. – Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2008. M 042244

Artykuły w czasopismach:

1. Dzieci uzdolnione matematycznie. Cz.1 / Edyta Gruszczyk-Kolczyńska // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 106-116.
2. Dzieci uzdolnione matematycznie. Cz. 2 / Edyta Gruszczyk-Kolczyńska // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 2, s. 89-99.
3. Dzieci zdolne i możliwości ich rozwoju / Jadwiga Raczkowska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 6, s. 11-20.
4. Dzieci zdolne i twórcze - literatura / J. R. // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 6, s. 58-60.
5. Gdy uczeń zdolny słabo się uczy / Beata Dyrda // Psychologia w Szkole. - 2010, nr 2, s. 68-74.
6. Identyfikowanie ucznia zdolnego w szkole / Joanna Skoczylas // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2016, nr 6, s. 23-29.
7. Jak oceniać twórczość uczniów w szkole / Krzysztof T. Piotrowski // Psychologia w Szkole. - 2010, nr 2, s. 27-34.
8. Kształcenie zdolnych czy rozwijanie zdolności? : o dwóch stronach tej samej monety / Maciej Karwowski // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 86-94.
9. Młode talenty - praca z uczniem zdolnym w bibliotece szkoły ponadpodstawowej / Elżbieta Kasprzyszak // Biblioteka w Szkole. - 2020, nr 2, s. 21-25.
10. Nauczyciel edukacji początkowej a uczeń zdolny : wokół problemu (nie)kompetencji / Małgorzata Kwiatkowska-Góralczyk // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2018, nr 4, s. 13-21.
11. O specjalnych potrzebach edukacyjnych ucznia zdolnego / Aneta Paszkiewicz // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2011, nr 6, s. 20-26.
12. Obrazy ucznia dobrego, przeciętnego i słabego w oczach przyszłych nauczycieli / Karolina Mirosz // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2016, nr 10, s. 40-48.
13. Poznać siebie, zrozumieć innych: uwolnić potencjał ucznia. Cz. 4 / Joanna Duchniewicz, Przemysław Duchniewicz // Psychologia w Szkole. - 2011, nr 1, s. 67-76.
14. Pozycja ucznia zdolnego w szkole / Paweł Pindera // Życie Szkoły. - 2010, nr 2, s. 18-20.
15. Praca nauczyciela z uczniem zdolnym w szkole podstawowej / Magda Jaskulska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2018, nr 2, s. 20-27.
16. Problemy uczniów z dysleksją / Ewa Iskierka-Kasperek // Psychologia w Szkole. - 2010, nr 2, s. 101-108.
17. Program pracy z uczniem zdolnym na zajęciach koła bibliologicznego / Agnieszka Staniak // Biblioteka w Szkole. - 2018, nr 7-8, dod. "Biblioteka - Centrum Informacji", s. 24-27.
18. Słów kilka o statusie ucznia zdolnego w polskiej szkole / Mariusz Domański // Edukacja i Dialog. - 2017, nr 1-2, s. 64-66.
19. Szkoła gubi diamenty / Janina Uszyńska - Jarmoc // Psychologia w Szkole. - 2010, nr 1, s. 60-69.

Opracowanie: Anna Stępkowska
 
[1]    Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. 6, Su-U. Śmietana U. red. ; Pilch T. red. nauk. Warszawa : Wydawnictwo Akademickie "Żak", cop.2007, s.888.