- E -
Pierwsza gmina ewangelicka w Grodkowie powstała w 1766 r. W 1786 r. wzniesiono pierwszą budowlę (kościół o konstrukcji szkieletowej z wieżą murowaną), natomiast budowę obecnego neoromańskiego kościoła rozpoczęto w 1845, a zakończono w 1846 r. Pieczę nad jego budową sprawowali: mistrz murarski Heumann i mistrz ciesielski Worbs. Budowlę zaprojektował inspektor budowlany Illing z Nysy. Cechy architektoniczne kościoła: neoromański, orientowany, murowany z cegły, trójnawowy, bazylikowy, z apsydą prezbiterialną od wschodu i wieżą od zachodu wtopioną w korpus; wewnątrz nawy rozdzielone dwunastoma kolumnami, dźwigającymi drewniane empory.
Działania wojenne oszczędziły kościół ewangelicki, dlatego zaraz po wojnie odprawiano w nim msze katolickie. W tym czasie poddano remontowi kościół parafialny, zniszczony w ostatniej fazie wojny. Po jego remoncie do kościoła ewangelickiego wrócili ewangelicy, ale po kilkunastu latach zaprzestano odprawiania mszy ewangelickich ze względu na malejącą liczbę wiernych. Od tamtej pory kościół nieustannie zamienia się w ruinę.
W 2013 r. został przeprowadzony remont wieży kościoła ewangelickiego, który miał na celu jej zabezpieczenie.
Źródło: Chrzanowski T., Kornecki M., Katalog zabytków sztuki w Polsce – Województwo opolskie, t. VII, z. 3: Powiat grodkowski, Instytut Sztuki PAN, Warszawa, 1964
Jedna z pierwszych epidemii, o której dowiadujemy się ze źródeł w nawiązaniu do naszego miasta miała miejsce w 1633 r. Była związana z ogólnoeuropejską epidemią dżumy. Jej przyczyną było przemieszczanie się wojsk francuskich i niemieckich w trakcie trwania wojny trzydziestoletniej (1618 – 1648). Choroba ta znana jest jako dżuma mediolańska, najpierw opanowała Włochy, gdzie zmarło około 280 tysięcy ludzi. W momencie, gdy zaatakowała dżuma miasto znajdowało się w bardzo trudnej sytuacji. W związku z wojną trzydziestoletnią przez Śląsk maszerowały wojska protestanckie i cesarskie. Ich utrzymanie i wyżywienie doprowadzało do nędzy miejscową ludność. Podpalano i niszczono wioski, pożar został wzniecony także w mieście. Przez ogień zniszczone zostały najokazalsze budynki w rynku, wieża ratuszowa, domy mieszkalne, folwarki, browary, słodownie, łaźnia oraz bramy miejskie. Miasto zostało ograbione z zapasów i splądrowane. Drzewa owocowe zostały wycięte, spustoszono ogrody a ze stawów wybrano ryby. Ocalał jedynie kościół parafialny, plebania oraz dwór biskupi. W takich warunkach mieszkańcy musieli się zmierzyć z epidemią. Prawdopodobnie wówczas w pobliżu Bramy Lewińskiej na murach miejskich wybudowano tzw. „dom morowy“ - dom izolacyjny, który był wykorzystywany do odosobnienia chorych lub zmarłych w wyniku epidemii. Epidemia pochłonęła ponad połowę ludności. W 1831 r. na teren Królestwa Polskiego dotarła cholera za sprawą rosyjskich żołnierzy tłumiących powstanie listopadowe. W szybkim tempie epidemia rozprzestrzeniła się w Europie, w tym samym roku dotarła również do Grodkowa. Przed Bramą Ziębicką mieszkańcy przygotowali dom w celu odizolowania chorych. Powstały specjalne cmentarze dla zmarłych na cholerę w Grodkowie, Tarnowie, Półwiosku i Jędrzejowie. W Grodkowie zanotowano wówczas tylko 2 ofiary śmiertelne. W 1837 r. nawrót choroby nie dotknął miasta, jednak w 1855 r. cholera ponownie zaatakowała miasto, czego skutkiem było 90 ofiar śmiertelnych. Moment pojawienia się epidemii cholery zbiegł się z czasem, gdy Grodków bardzo często był nękany przez pożary. Na kartach historii odnotowano je w latach: 1813, 1815, 1118, 1821, 1824, 1825 oraz 1830. Największy pożar jaki widziało miasto miał miejsce w 1833 r. W około 5 godzin strawił większość miejskich zabudowań. Mieszkańcy Grodkowa musieli zmagać się z epidemią, pożarami i ich skutkami jednocześnie.
źródło:
Cebulka W., Dzieje Grodkowa na przestrzeni wieków, [w:] Z dziejów Grodkowa i ziemi grodkowskiej, cz. 2, Grodków 2015
Chrzanowski T., Kornecki M., Katalog zabytków sztuki w Polsce – Województwo opolskie, t. VII, z. 3: Powiat grodkowski, Warszawa 1964
https://www.wroclaw.pl/extra/epidemie-we-wroclawiu