- P -

Baltazar Promniz (1488 – 1562) został wybrany na biskupa 18 września 1539 r. w Wrocławiu. Sprawując tak wysokie funkcje w kościele katolickim, jednocześnie stał się świeckim władcą Księstwa Nyskiego, które swój główny ośrodek posiadało w Nysie. Miasto Grodków wraz z okolicznymi miejscowościami również wchodziły w jego skład, w związku z tym biskup miał pieczę także nad Grodkowem.

10 sierpnia 1549 r. w Grodkowie wybuchł pożar, który w ciągu 6 godzin pochłonął prawie całe miasto, spłonął również ratusz. Ocalał jedynie kościół parafialny oraz 5 lub 6 domów. Po pożarze biskup wydał specjalny dokument w sprawie odbudowy miasta. Zabraniał on budowania przy domach drewnianych podcieni, które ułatwiały szerzenie się ognia.

W 1551 r. biskup Baltazar Promnitz własnym kosztem odbudował ratusz. Wydatki związane z odbudową wieży ratuszowej pokryło w 1577 r. samo miasto. Za wykonane roboty ciesielskie rada miejska zapłaciła 54 talary gotówką, 6 korców żyta, pół kopy karpi, 2 ośminy piwa i pół korca grochu. 5 sierpnia 1577 r. na wieży została umieszczona kula.

Na pamiątkę odbudowy ratusza przez biskupa Baltazara Promniza w ścianę budynku została wmurowana okolicznościowa tablica z herbem biskupa i datą 1551 r. Herb składa się z 4 pól. Nad nim widoczna jest mitra i pastorał, które są oznakami władzy duchownej. Na górze po lewej stronie znajduje się 6 żółtych lilii na białym polu, stanowią one symbol księstwa biskupiego grodkowsko – nyskiego. Na polu obok oraz na dole po lewej znajduje się wyprostowany orzeł śląski, na czwartym polu znajdują się dwa biegnące lwy (jeden nad drugim). Nad nimi widnieją dwie gwiazdy ze strzałą pomiędzy nimi. Herb nosi napis: BALTASAR D(EI) G(RATIA) EPISCOPUS VRATISL(AVENSIA) DO(MINUS) PLESNENSIS SUPREMUS PER UTRAMQUE SILESIAM CAPITANEUS (tłumaczenie: Balthasar, z łaski Boga biskup Wrocławia, pan na Pless (Pszczynie), najwyższy zarządzający obu Śląsków). Wersy pisane po łacinie umieszczone pod herbem oznajmiają: „Lilie są znakiem władzy duchowej, wyprostowany orzeł znakiem władzy świeckiej; zaś biała strzała, położona między gwiazdami, ukazuje piękne insygnia przełożonego. Lwy dołączył władca jako nowe oznaki zasług”.

Biskup Baltazar Promnitz zmarł w 1562 r. w Nysie i został tam pochowany w Bazylice św. Jakuba i Agnieszki.

Historia o Śląskim Kopciuszku, który mieszkał w Kopicach, wraz z upływem lat staje się coraz bardziej popularna, nie tylko w naszej okolicy i regionie. Opowieści i legendy o bajkowym pałacu i jego mieszkańcach zyskują coraz więcej miłośników w różnych częściach Polski a także za granicą. Legenda o Śląskim Kopciuszku często pojawia się w wielu publikacjach i artykułach prasowych.

Ze względu na otoczenie stawów pałac w Kopicach nazywany był również „pałacem na wodzie“. Otaczający go rozległy park zajmował początkowo powierzchnię ok. 60 ha. Od 1859 r. do 1945 r. pałac był własnością rodziny Schaffgotschów, która przyczyniła się do jego rozbudowy i rozkwitu. Stylizowany na czasy średniowieczne malowniczy pałac został przebudowany według projektu Karla Lüdecke w stylu neogotyckim w XIX w. Dekoracyjne detale, wieże i wieżyczki nadawały pałacowi bajkowy urok.   Układ i projekt parku pałacowego tworzył całość z neogotyckim pałacem. Elementem, który decydował o kształcie całego krajobrazu była woda, w której mógł odbijać się pałac. Na terenie parku zostały umieszczone różne budowle i rzeźby, aby nadać tej przestrzeni określony charakter: pawilon gotycki, kolumna zwycięstwa, pawilon chiński, świątynia Diany oraz sztuczne ruiny w postaci „Mysiej wieży“. W różnych częściach parku pod drzewami można było spotkać naturalnej wielkości rzeźby przedstawiające zwierzęta. 

Postacią, która miała największy wpływ na wygląd ogrodu i jego rozbudowę był Wilhelm Hampel, który zajmował stanowisko dyrektora ogrodów w Kopicach od 1875 r. Był pełnym pasji i kreatywności doświadczonym ogrodnikiem. Za jego sprawą pojawiły się w pałacowych ogrodach kwietne dywany oraz fontanny. Wśród gatunków roślin rosnących wokół pałacu można było odnaleźć m. in. dęby, lipy, kasztanowce, świerki, goździki, kwiaty liczi, jaskry, pacioreczniki, różne odmiany róż w ogrodzie różanym, rododendrony, paprocie. Dyrektor ogrodów odpowiadał za projektowanie poszczególnych części ogrodu, utrzymanie parku i nadzór nad znajdującą się przy pałacu oranżerią - palmiarnią. Przypałacowa palmiarnia była jednym z pierwszych takich obiektów w regionie, albo nawet w Europie. Znajdowały się w niej egzotyczne rośliny zarówno ozdobne jak i jadalne, np. brzoskwinie i ananasy, które były dostępne przez cały rok. Rosnące tam palmy osiągały wysokość prawie 17 metrów. Ponadto w przypałacowych szklarniach hodowano również winogrona, melony, ogórki, truskawki, rzepę i kalafiory. Jeżeli chodzi o hodowlę roślin, to w źródłach mówiących o Kopicach pojawia się również ciekawostka o słynnej na całą Europę odmianie ogórka wyhodowanej w tamtejszych szklarniach. Nazwano go „Klejnotem z Kopic“ (Juwel von Koppitz). 

Dyrektor ogrodów mieszkał w ceglanym budynku przylegającym do palmiarni. Z czasem w Kopicach powstała szkoła ogrodnicza, która kształciła przyszłych ogrodników. Nadzór nad szkołą miał sam Hampel, który dzielił się swoją wiedzą i bogatym doświadczeniem z młodszymi pokoleniami. 

Zainteresowanych tematem pałacu w Kopicach odsyłamy do naszego księgozbioru bibliotecznego, w którym znajdziecie wiele publikacji związanych z tym zagadnieniem.